TUNGOD sa kaimportante sa Birth Certificate, nanawagan ang Davao del Norte Provincial Statistics Authority Office PSAO nga pahimuslan ang ilang mga programa atol sa pagtimaan sa tibuok bulan sa Pebrero ingong bulan nga ting-rehistro.
“Ang February is always the Civil Registration Month considering being proclaimed by then President Corazon Aquino. . Isa sa mga aktibidades during the Civil Registration Month is . . encouraging all Local Civil Registrar to have one day free registration in their own localities. Usual nga ginahimo sa atong mga Local Civil Registrar sa Davao del Norte to have it on the 27th day of this month. . Other activities nga ginahimo sab sa atoang mga LCRO thru the supervision of the Philippine Statistics Authority is the mobile registration. . moadto sila sa ilang mga target sitios or barangays para ipa-rehistro ang mga lumulupyo nga wala pa marehistro,” matod ni Chief Statistical Specialist sa DavNor PSAO Pepito D. Amoyen.
Ang mobile registration adunay bayad nga nagdepende sa gimbut-an sa usa ka LGU apan kung “walang-wala” gyod ang tagtungod tungod sa ekonomikanhong kahimtang mahimong i-libre na sab kini sa LCR sanglit pinaka-importante nga credentials sa usa ka tawo ang Certificate of Live Birth bisan pa man gani kun kini “Late Registration,” o kadtong na-rehistro lampas sa 30 ka adlaw gikan sa pagkatawo.
Ang ma-rehistro maoy usa ka katungod ug ang Birth Certificate mao ang pinaka-unang importanteng dokumento nga mabatonan sa usa ka tawo bisan hangtod sa kamatayon hinungdan nga nanawagan ang PSAO nga magparehistro gyod kadtong wala pa.
“Katungod na sa matag usa . . . Kung mag-eskwela ta kinahanglanon gyod nga magkuha ug Birth Certificate. Gina-awhag namo ang mga ginikanan nga palihug ipa-rehistro gyod ang dokumento sa inyong mga anak,” matod ni Ms. Dorothy Jan F. Maghanoy nga nagpasiugda sa kahinungdanon sa maong dokumento.
Nahimong dakong problema ang mga sayop sa espeling sa ngalan, edad o bisan “gender” hinimoan man sa taga opisina o kaha sa mga nag-report. Apan matod sa hepe sa DavNor PSAO nga aduna na kini pamaagi aron mahusto gawas lang sa “nasyonalidad” sa usa nga gi-rehistro.
“However there is a remedial law. . Republic Act 10172. It is a remedial law, para kadtong upat nga nationality, age, sex and status pwede siya ma-correct provided ing-ani nga situation. Ang nationality dili gyod na siya. Pero pag-abot sa age, . . ang ma-correct lang ana ang month and day, ang tuig dili siya pwede i-correct sa lebel sa Local Civil Registrar, adto siya sa regular court. . Ang sex ma-correct siya provided the government physician will issue a certification that such person is really a boy or a girl. . pero ang pagpa-correct moadto gyod siya sa iyang place of birth dad-on. . ang certification. . Pag-abot sa status ang correction is only through legitimate adoption or subsequent marriage of the parents,” pasabot ni DavNor PSAO hepe Amoyen.
Dugang ni Amoyen nga ang bayranan sa ibabaw segun sa nasyonal nga direktiba dili molapas ug usa ka libo ka pesos (1,000) sa matag sayop apan managlahi kini sa pag-abot sa mga LGUs tungod sa lain-laing pag-implementar sa tagsa-tagsa ka mga Revenue Code.
