Magtanom ug palamboon sa Davao del Norte ang sibuyas bumbay (bulb onion) nga sa pagkakaron didto ra sa Ilocos region midaghan.

Ingong agrikultural nga probinsya, palapdan pa ilawom sa BEST PEOPLE development agenda sa administrasyon ni Gobernador Anthony del Rosario nga pangunahan sa Provincial Agriculture Office (PAGRO) ang pagpadaghan sa bulb onion.

Ilawom sa unang “E” (Enhanced Agriculture), sobra 50 ka mga mag-uuma gikan sa lain-laing LGUs ang mipailawom sa “Bulb Onion Production Management and Technology Training” kagahapon Hulyo 3 didto sa PAGRO Training Hall.

“Nganong gipanghingusgan nga ang Mindanao paapilon ug produce? Kay ang bumbay naa lang sa Luzon particularly sa Ilocos region. Ang pronouncement ni Secretary Piñol nga kinahanglan i-expand ang production area as far as bumbay is concerned aron dili lang ta kaayo magsalig sa isa ka luna,” matod ni Dr. Anastacia Notarte, ang Provincial Agriculturist sa probinsya

Matod ni Leo Arca, Marketing Sales Representative sa East West Seed Philippines nga dako gyod ang kahigayonan nga ang sibuyas bumbay molambo. Ang East West Seed Philippines maoy partner sa Davao del Norte sa pagtanom ug pagpalambo unya sa sibuyas bumbay.

“Dako’g chance nga molambo ang atong sibuyas dire kay ang atong i-introduce nga variety kining “Primo,” . . . kay ang atong weather condition dire is off-season, tag-ulan na siya. Ang atong variety para gyod na siya sa tag-ulan, so kanang Primo nga variety pang-Mindanao gyod na siya,” pasalig ni Leo Arca nga mao sab ang speaker ug demonstrator sa usa ka adlaw nga pagbansay.

“Pwede ta yearly, two times ta katanom sa usa ka tuig. Pwede ta katanom kung off-season mao nang tag-ulan. Human sa harvest sa ilang humay pwede na sab ta katanom ug sibuyas. . Ang Primo mas better pa gyod na siya kung dunay panalagsaon nga ulan,” dugang pasabot ni Arca.

Ang sibuyas bumbay nga itanom sa gilay-ong 3-4 ka pulgada mahimo nang anihon pag-abot sa 75-90 ka adlaw gikan sa pag-transplant depende sa kahimtang sa panahon. Kung init paspas ang ‘maturity’ kung itandi sa ting-ulan.

Labot sa kita, ang sibuyas bumbay mas hayag ang palaaboton kung itandi sa mais sanglit ang usa ka ektarya nga gitamnan sa bulb onion katumbas kini sa kitaon sa 10 ka ektarya nga maisan.

“Promising return of bumbay in our area. Usa ka high value crops ang bumbay. . . In a piece of land ang production 1 hectare is comparable to 10 hectares of corn. So how promising is bulb onion as far as economics is concerned,” dugang pasabot ni Dr. Notarte atol sa interbyu.  

Alang sa mga mag-uuma nga gamay ra kaayo ang luna sa yuta, gipasabot nga ang sibuyas bumbay pwede kaayo sa “urban gardening” nga istilo diha sa mga lata nga obserbahan gihapon ang normal nga gilay-on nga mga 3-4 ka pulgada ang distansya.

DavNor News